พญานาค หรือ นาค เป็นความเชื่อในภูมิภาคเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
โดยเรียกชื่อต่าง ๆ กัน แต่มีลักษณะร่วมกัน คือ เป็นงูขนาดใหญ่มีหงอน
เป็นสัญลักษณ์แห่งความยิ่งใหญ่ ความอุดมสมบูรณ์ ความมีวาสนา
อีกทั้งยังเป็นสัญลักษณ์ของบันไดสู่จักรวาลอีกด้วย
พื้นฐานคือพญานาคนั้นมีลักษณะตัวเป็นงูตัวใหญ่มีหงอนสีทองและตาสีแดง
เกล็ดเหมือนปลามีหลายสีแตกต่างกันไปตามบารมี บ้างก็มีสีเขียว บ้างก็มีสีดำ
หรือบ้างก็มี 7 สี เหมือนสีของรุ้ง
และที่สำคัญคือนาคตระกูลธรรมดาจะมีเศียรเดียว
แต่ตระกูลที่สูงขึ้นไปนั้นจะมีสามเศียร ห้าเศียร เจ็ดเศียรและเก้าเศียร
นาคจำพวกนี้จะสืบเชื้อสายมาจาก พญาเศษนาคราช (อนันตนาคราช)
ผู้เป็นบัลลังก์ของพระวิษณุนารายณ์ปรมนาท ณ เกษียรสมุทร
อนันตนาคราชนั้นเล่ากันว่ามีกายใหญ่โตมหึมามีความยาวไม่สิ้นสุด มีพันศีรษะ
พญานาคนั้นมีทั้งเกิดในน้ำและบนบก เกิดจากครรภ์และจากไข่
มีอิทธิฤทธิ์สามารถบันดาลให้เกิดคุณและโทษได้
นาคนั้นมักจะแปลงร่างเป็นมนุษย์รูปร่างสวยงาม
ด้านหน้าวัดถ้ำดิน
และวันนี้เราขอนำเรื่องเล่าขานของ ?วัดถ้ำเพียงดิน? หรือ
?วัดถ้ำศรีมงคล? มาให้ชมกัน
ซึ่งถ้ำแห่งนี้เคยมีประวัติและความเชื่อว่าที่นี่เป็นทางเข้า-ออกของธิดาพญานาค
เพราะเคยมีธิดาพญานาคมาหลงรักเจ้าชายของเมืองนี้บนโลกมนุษย์
แต่ครั้นพอถึงวันออกพรรษา
ธิดาพญานาคต้องกลับสู่เมืองบาดาลเพื่อไปเล่นน้ำกับพญานาคด้วยกัน จนสุดท้าย
เจ้าชายตามมาพบ
รู้ว่าคนรักของตนเป็นพญานาคจึงขอตัดขาดจากกันที่ถ้ำแห่งนี้จากเรื่องเล่าโบราณมาถึงเรื่องเล่าปัจจุบัน
ถ้ำแห่งนี้อยู่ที่ บ้านดงต้อง ต.ผาตั้ง อ.สังคม จ.หนองคาย ออกมาจาก
อ.ศรีเชียงใหม่ มุ่งหน้าไปทาง อ. สังคม จุดสังเกตง่ายๆ คือ ผ่าน
วัดอรัญบรรพต ลป.เหรียญ วรลาโภ ต่อมาจะผ่านวัด หินหมากเป้ง ลป.เทสก์
เทสก์รังษี จากนั้นจะมีป้ายบอก น้ำตกธารทอง ก่อนถึงน้ำตกธารทองประมาณ 1 กม.
จะมีป้ายบอกทางไปวัดถ้ำเพียงดิน หรือ วัดถ้ำศรีมงคล อีก 14 กม.
เมื่อถึงน้ำตกธารทอง จะมีแยกทางซ้ายมือ ไปวัดถ้ำเพียงดิน หรือวัดถ้ำศรีมงคล
นอกจากนี้ยังมีความเชื่อว่าถ้ำแห่งนี้เป็นเส้นทางสู่เมืองพญานาค
ที่สามารถเดินทางไปใต้ลำโขง ไปๆมาๆระหว่างหนองคายกับเวียงจันทน์ได้
โดยมีเรื่องเล่าว่า
ในถ้ำแห่งนี้เป็นเส้นทางที่พระธุดงด์จากลาวใช้ข้ามฝั่งลอดใต้แม่น้ำโขงเข้ามายังเมืองไทย
เป็นถ้ำที่ต้องเป็นพระผู้ทรงศีลอันแก่กล้าเท่านั้นจึงจะเห็นเส้นทางสัญจรดังกล่าว
วัดถ้ำศรีมงคล (วัดถ้ำดินเพียง) มีสถานที่สำคัญซึ่งเป็นที่มาของชื่อวัด
ถ้ำดินเพียง มาหลายคนได้เล่าขานกันมาว่า
เป็นถ้ำที่พระธุดงค์ประเทศลาวเดินทางข้ามมาโดยไม่ได้ผ่านมาทางเรือแต่เป็นการเดินทางผ่านถ้ำนี้
ซึ่งผู้ที่จะเห็นเส้นทางภายในถ้ำต้องเป็นผู้บำเพ็ญศีลภาวนา
หรือเป็นพระอภิญญา
วันถ้ำดิน
สภาพด้านในจะมีลักษณะคล้ายเมืองบาดาลของพญานาคตามความเชื่อของชาวบ้าน
มีความชื้นและมีน้ำไหลตลอดปี มีก้อนหินเป็นแท่งตั้งวางอย่างจงใจ
บางก้อนเป็นโลงศพ มีส่วนเว้าโค้งของหินภายในถ้ำที่สวยงาม
การเดินทางเข้าถ้ำควรมีผู้นำทางเพราะถ้าไปเองอาจทำให้หลงทางและเป็นอันตราย
ขอบคุณที่มา : tourismthailand.org